Wist je dat moeilijkheden bij het (leren) schrijven kunnen voortkomen uit overgebleven Palmaire reflexen? De Palmaire reflex, ook wel bekend als de Grasp reflex, heeft met grijpen te maken. Een lichte aanraking of druk op de handpalm zal bij een baby tot sluiten van de vingers leiden en zal zich uitbreiden tot een grijpreflex die ook door een tikje tegen de vingerpezen wordt opgewekt. Beide reacties horen bij de geboorte volledig ontwikkeld te zijn.
Na 4-6 mnd gaat dit over in een tanggreep. Het kind kan nu iets tussen zijn duim en wijsvinger houden. Enkele weken later volgt dan het vermogen om het voorwerp ook los te laten.
Men denkt dat de Palmaire reflex voortkomt uit de tijd dat het nog nodig was dat het kind zich, voor zijn veiligheid, aan zijn moeder moest vastklampen.
Er bestaat in die eerste levensmaanden ook een direct verband tussen Palmaire reflex en voeden. De Palmaire reflex kan door zuigbewegingen worden opgewekt. Bij baby’s zie je wel eens dat wanneer zij een flesje krijgen, de handen zich tot vuistjes vormen.
De verbinding die de handpalmen met de bewegingen van de mond verbindt kunnen vaak worden waargenomen als een kind voor het eerst leert schrijven. Zolang dit nog moeilijk is, zal het kind zijn mond mee bewegen. Effecten van een overgebleven Palmaire reflex kunnen zijn:
- Verhindering van de duim en vinger beweging. De vingers kunnen niet onafhankelijk van elkaar naar de duim bewegen.
- Een slechte tangreep, die bij het schrijven de penhoudergreep zal bemoeilijken
- Spraakstoornissen/ problemen met articulatie
- De handpalm kan hypergevoelig voor aanraking blijven
- Het kind zal bewegingen met de mond maken als het probeert te schrijven of te tekenen.
Herken je ze al? De kinderen in je klas die met hun tong uit hun mond aan het schrijven zijn of hun mond meebewegen tijdens het schrijven. Die hun potlood met hun vuist vasthouden, die krampachtig met twee vingers boven op de pen drukken, Die de pen vasthouden tussen wijs- en middelvinger en ondersteunen met hun duim, pijn hebben bij het schrijven. Onleesbaar schrijven en snel vermoeid raken bij het schrijven?
Hieronder volgen, mocht dat nodig zijn, een aantal tips die je zou kunnen doen ter bevordering van het integreren van deze reflex en dus ter bevordering van hun handvaardigheid en schrijfactiviteiten. Daarnaast zal het schrijven hun minder inspanning gaan kosten.
- Twee kleine zachte balletjes. In elke hand een bal en dan per vinger in de bal knijpen richting duim. Gaat dit goed, dan kan je ook twee hardere balletjes gebruiken zoals bv een tennisbal.
- Met een pincet kleine kraaltjes verplaatsen uit de ene bak naar een ander bakje
- Kleien; maak bolletjes, maak slangen en laat ze met hun hand over de klei rollen
- Maak in het midden op een A4 een slinger streep van boven naar beneden. Laat de kinderen het papier in tweeën scheuren door langs de lijn te scheuren (oog-handcoördinatie) Nu heb je twee helften. Laat elke hand tegelijk zo een helft verfrommelen. De handen mogen elkaar niet helpen. Vervolgens moeten zij dit blad weer uit de kreukels halen. De handen mogen elkaar weer niet helpen.
- Kralenplank/strijkkralen
- Kralen rijgen
- Knijpers op een kartonnetje plaatsen of de was ophangen.
- Vingerverven of letters maken in scheerschuim
- Laat de vingers om de beurt de duim aanraken en weer terug. Doe dit met twee handen tegelijk.
Dit is maar een kleine greep uit tal van activiteiten die je kunt doen om de fijn motorische vaardigheden te bevorderen. Op Pinterest zijn heel veel ideeën te vinden.
(bron; Goddard, Sally; Reflexen, leren en gedrag)