“Ik wil graag dat de volgende CITO-score hoger is”  hoor ik aan de andere kant van de telefoon. ”Uiteindelijk hangt het toch van CITO af waar mijn kind straks heen kan en ik wil graag dat hij naar de havo gaat. Nu is het advies Tl maar met havo heb je toch betere kansen”.

“Sorry mevrouw, dan kunt u beter naar een CITO-trainer gaan. Wij geven leerondersteuning. Ons doel is dat kinderen beter tot leren komen door de bouwstenen van het leren te onderzoeken. Hoe komt het dat iets niet lukt. Welk steentje van het fundament is niet stevig genoeg. Ik wil dat kinderen weer met plezier en zelfvertrouwen gaan leren. Daarvoor maken wij veel gebruik van beweging en spel elementen”.

Regelmatig krijg ik de vraag m.b.t. Citotraining en waarom wij dan geen Citotraining geven. Alleen bij het woord CITO-TRAINING gaan mijn haren al overeind staan. Ik heb er lang over na moeten denken waarom ik zo een aversie heb tegen dit fenomeen maar nu weet ik het.

Ik beken. Ik heb een haat-liefde verhouding met CITO. Als leerkracht weet ik dat je een gevalideerd en zo objectief mogelijk leerlingvolgsysteem moet hebben om de voortgang en ontwikkeling van het kind te volgen en indien nodig daarnaar te kunnen handelen. Tot zover prima. Hoewel ik wel fel tegen het afnemen van Cito ben van kinderen t/m 8 jaar. Het neuro motorisch systeem van kinderen t/m 8 jaar is vaak nog volop in ontwikkeling. De lateralisatie periode mag tot de leeftijd van 8.6 duren. Veel Cito opdrachten houden hier totaal geen rekening mee.

Cito is in de loop van de jaren zo op een voetstuk geplaatst. Een kind moet binnen dat gemiddelde systeem passen. Lukt dat niet dan hebben we een probleem. Volgens mij is dat ook nooit de bedoeling van CITO geweest. Wij als samenleving maken CITO groter en belangrijker dan het is. CITO is niets meer en minder dan een leerlingvolgsysteem. Het woord zegt het al….een systeem dat de ontwikkeling van de leerling volgt gedurende 8 jaar. Wat CITO echter niet meeneemt en waar, vind ik, veel te weinig naar gekeken wordt is sociale vaardigheid, empathie, werkhouding, doorzettingsvermogen, motivatie. Belangrijke elementen die van belang zijn op een geslaagd leven. Een hoge CITO-score alleen geeft deze garantie niet!!!

Hier ben ik mij nog meer van bewust geworden sinds mijn twee jongens op het middelbaaronderwijs zitten. De een zit op havo en de ander op BBL. Op beide ben ik even trots. Voor beide was het geen vanzelfsprekendheid om op dit niveau te komen. Hun ontwikkeling verliep namelijk niet volgens de gemiddelde CITO-lijn. Onze oudste gediagnosticeerd met dyslexie laat ons elke dag weer zien hoe belangrijk doorzettingsvermogen is. Mede op wilskracht komt hij zover.

De jongste heeft een hele moeilijke basisschooltijd achter de rug. Zijn ontwikkeling gaat niet als vanzelf. Tientallen bezoeken aan ergotherapeuten, fysiotherapeuten, logopedistes, kinderpsychiaters verder belandde hij uiteindelijk op het Speciaal Basis Onderwijs. Door alle onderzoeken en negatieve ervaringen omtrent het toetsen is zijn motivatie gedaald naar het nulpunt. Op het SBO moest hij elke keer een III halen voor CITO om door te kunnen gaan met vervolgstof. Haalde hij dat niet dan moest de gehele stof onherroeplijk herhaald worden. Er werd niet naar vaardigheidsscores gekeken. Met als gevolg een enorme demotivatie. Ik kon praten als brugman maar zo werkte nu eenmaal hun systeem. Weer dat systeem…… Het kind moet zich maar aanpassen en niet andersom. Zijn laatste jaar op het SBO was om te huilen. Een klas waar hij zich niet op zijn gemak voelde en een leerkracht die hem echt totaal niet heeft gezien. De leerkracht geloofden ook niet in mijn zoon. Volgens haar stelde ik te hoge eisen en was hij beter op zijn plek op het Praktijkgericht Onderwijs. Van Passend Onderwijs mocht hij echter (op resultaten van voorgaande Jaren) naar het BBL. Hier is hij in augustus gestart. Het is niet makkelijk voor hem, maar hij heeft het naar zijn zin. Hij heeft een fijne klas en een fijne mentor. Nu met kerst ontvingen wij zijn eerste rapport. Een prachtig rapport waarbij ik een traantje weg heb moeten pinken. Bij werkhouding stond er voor het eerst sinds Jaren….”Ik ben zeer tevreden over je werkhouding”.

Beide jongens hebben RT/leerondersteuning gehad maar nooit heb ik gedacht aan een CITO Training. Had dit ze kunnen helpen? Wellicht voor dat moment maar wat als de scores dankzij zo’n training hoger waren uitgevallen dan het daadwerkelijke leerniveau. Dan doet mijn jongste misschien KBL, terwijl hij nog maar net BBL aan zou kunnen. Gevolg dat de kans groot is dat hij zou moeten afstromen. In mijn optiek roept een Citotraining faalangst op. Ik moet zo hoog mogelijk score want anders zijn mijn ouders teleurgesteld, kan ik niet naar de havo, krijg ik geen goede baan, vinden ze mij dom!!! . De kans is groot dat je kind naast Citotraining ook een faalangsttraining kan gaan volgen. Wij moeten ons beseffen dat wij als omgeving die druk op onze kinderen leggen.

Misschien moeten wij als school en ouders nog eens achter onze oren krabben en CITO niet groter maken dan dat het is en er wat minder de nadruk opleggen. Laten we er niet zo een big deal van maken. Meer kijken naar het totale kind dan alleen het cognitieve kind!

Dit alles, ik noem het maar even mijn ervaringsdeskundige expertise, geeft handen en voet aan mijn Haat-Liefde verhouding met CITO: de CITO-trainingen , de extra druk op de kinderen en het feit dat scholen naar mijn mening CITO te hoog aanslaan en soms zo strak volgen zorgen bij mij voor een allergische reactie.
Maar….. ik ben ook blij dat het er is omdat het een objectief instrument is dat laat zien wat mijn kind kan. Mijn jongste had geen BBL kunnen doen als er alleen uitgegaan was van het advies van de leerkracht.

Ik wens iedereen veel wijsheid de komende periode. Ik gun alle kinderen een ontspannende Cito afname. Het is goed zoals je bent.

Hartelijke groeten
Jiska